Madde 117

J. Diğer hükümler

Madde 117 - Vakıfların malları üzerinde zilyetlik yoluyla kazanma hükümleri uygulanmaz.

Derneklerin uluslararası faaliyette bulunmalarına ve üst kuruluş kurmalarına ilişkin hükümler kıyas yoluyla vakıflar hakkında da uygulanır.

Kamuya yararlı veya özel kanunlarla kurulan vakıflar hakkındaki özel hükümler saklıdır.

I-) Yargı Kararları:

1-) Y. 8. HD, T: 20.10.2008, E: 2008/3572, K: 2008/5028:

“…mirasçılık belgesine göre tesbit tarihinden önce ölü olduğu anlaşılan kayıt maliki Abdurrahman’ın tek mirasçısı Suriye uyruklu kızı Nazire Şoman’dır. 1939’da Hatay’ın Anavatan’a katılmasından sonra Suriye uyruklu kişiler hakkında bir seri kararnameler çıkarılmış, adı geçen kişilerin taşınmazlarına el konulmuştu.15.06.1927 tarihinde yürürlüğe giren 1062 sayılı “Hudutları Dahilinde Tebaamızın Emlakine Vaz’iyet Eden Devletin Türkiye’deki Tebaaları Emlakine Karşı Mukabele-i Bilmisil Tedbiri İttihazı Hakkında Kanun” hükümlerine göre hazırlanıp yürürlüğe konulan 13.01.1939 gün ve 2/10250 sayılı Kararname ile Suriye uyruklulara ait taşınmazların başkalarına ferağ ve ipotek edilmesi,14.02.1942 gün ve 2-17317 sayılı Kararname ile de Suriye uyruklulara ait taşınmazların haciz vazedilerek satılmaları önlenmiştir. Ayrıca Bakanlar Kurulunun 1062 sayılı Kanunun 1.maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak çıkarttığı 01.10.1966 gün ve 6/7104 sayılı kararı ile yürürlüğe konulan ve Dışişleri Bakanlığı’nca hazırlanan “Suriye Uyrukluların Mallarının Tesbiti ve Bu Mallara El Konulması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre, Suriye uyruklulara ait taşınmazların tapu dışı devir, temlik gibi mülkiyeti nakle yarayan işlemlerin hukukça değeri yoktur. 01.10.1966 gün ve 6/7104 sayılı Kararname, Suriye uyruklulara ait taşınmazlara el konulduğunu bildirdiğinden bu kimselere ait taşınmazlar kanunlar uyarınca Devlete kalan taşınmazlar niteliğini kazandığından 3402 sayılı Kanunun 18/2.maddesi hükmüne göre,tapuda kayıtlı olsun veya olmasın kazandırıcı zamanaşımı yolu ile iktisap edilemezler. Suriye uyruklu kişilere ait taşınmazlara Hazinece el konulmuş olması nedeniyle bu tür yerler üzerinde işleyen zilyetlik iktisap bakımından herhangi bir değer taşımaz. Kayıt malikinin tek mirasçısı Nazire’nin Suriye uyruklu olduğu mirasçılık belgesi ile sabit olduğuna göre bu gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

Diğer yandan, mahkeme gerekçesinde icareteynli vakıf şerhinden bahsedilmiş ise de tapu kaydı, tapulama tutanağı ve dosya arasındaki belgelerde vakfın icareteynli olduğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, tutanakta yerin Valide Sultan Vakfından olduğu yazılı olup tapu kaydında da “Valide Sultan Vakfındandır” şeklinde şerh bulunmaktadır. Taşınmazın tapu kaydındaki “Valide Sultan Vakfından” şerhi dikkate alınarak vakıf malları üzerinde zilyetlik yoluyla kazanma hükümlerinin uygulanamayacağı 2762 sayılı Vakıflar Kanununun 8. (5737 sayılı Vakıflar Kanununun ise 23. maddesi.) ve TMK.nun 117/1.maddesinde (eski MK.nun 81/B maddesi) açıklandığına göre, dava konusu taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı yoluyla tescili bu yönden de mümkün bulunmadığından mahkemenin red gerekçesi bu bakımdan da yerindedir. …”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

G ZİLYETLİKLE İKTİSAP YASAĞI

Madde 81 / B

(903 sayılı ve 13.07.1967 tarihli Kanunun 1. maddesi ile eklenen madde)¹ Vakıfların malları üzerinde zilyetlik yolu ile iktisap hükümleri tatbik olunmaz.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunun 81/B maddesini karşılamaktadır.

Yürürlükteki metin, kenar başlığı ile birlikte, “iktisap” yerine daha arı Türkçe bir sözcük olarak “kazanma” sözcüğü kullanılmak suretiyle aynen korunmuştur.

Not: Türk Medenî Kanunu Tasarısı’nın 117. maddesi vakıf malları üzerinde zilyetlik yoluyla kazanma hükümlerinin uygulanamayacağına dair tek bir fıkradan ibaretti. Maddenin 2. ve 3. fıkraları, Türkiye Büyük Millet Meclisi Adalet Komisyonu Alt Komisyonu’nca ilave edilmiştir.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

Hükmün, kaynak İsviçre Medenî Kanunu’nda bir karşılığı bulunmamaktadır.