Madde 179

VI. Mal rejiminin tasfiyesi

1. Boşanma hâlinde

Madde 179 - Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı olduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır.

I-) Yargı Kararları:

1-) Y. 8. HD, T: 01.03.2011, E: 2010/6209, K: 2011/1087:

“… Dava, 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi’nin 170. maddesi uyarınca mal ayrılığı rejimi döneminde edinilen taşınmaz ile bu taşınmaz üzerinde inşa edilen 4 katlı binaya yapılan katkı payı alacağı isteğine ilişkindir. …

Uyuşmazlık konusu 1170 ada 66 sayılı parsel mal ayrılığı rejiminin geçerliği olduğu dönemde 30.07.1984 tarihinde alınmış olup, davalı Ali adına tapuda kayıtlı bulunmaktadır. Üzerindeki 4 katlı binanın inşaatı ise, gerek cevap dilekçesine ve gerekse dosyadaki bilgi ve belgelere göre 1994 yılında tamamlanmıştır. Görüldüğü gibi arsanın alımı ve üzerindeki binanın yapımı, taraflar arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde edinildiğinden ve yapıldığından, taraflar arasındaki uyuşmazlığın Borçlar Kanunu’nun genel hükümleri gereğince çözümlenmesi gerekmektedir. Mal ayrılığı rejimi döneminde edinilen mallar için Türk Medeni Kanunu’nda herhangi bir zamanaşımı süresi öngörülmemiştir. Ancak Türk Medeni Kanunu’nun 5. maddesinde; bu Kanun ve Borçlar Kanunu’nun genel nitelikli hükümleri, uygun düştüğü ölçüde tüm özel hukuk ilişkilerine uygulanır, denilmektedir. TMK.’nun 179. maddesinde ise, mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı olduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır hükmüne yer verilmiştir. Şu halde TMK.’nun 5. maddesi yoluyla, Borçlar Kanunu’nun 125. maddesinde öngörülen 10 yıllık zamanaşımı süresinin somut olayda uygulanması gerektiğinin kabulü gerekir. Çünkü taşınmaz ve üzerindeki bina 01.01.2002 tarihinden önce edinilmiştir. Bu konuda bir uyuşmazlık da söz konusu değildir. Bu durum karşısında mahkemenin gerekçesine dayanak yaptığı TMK.’nun 178. maddesi 01.01.2002 tarihinden sonra edinilen ve eşler arasında yasal mal rejimi dışında başka bir mal rejimi sözleşmesinin söz konusu olmadığı mallar hakkında uygulanır. Bu bakımdan mahkemenin bu yöne ilişkin gerekçesi hukuki yanılgıya dayalıdır. Öte yandan Borçlar Kanunu’nun 132/1-2 bendi uyarınca evlilik devam ettiği sürece karı-kocadan birinin, diğerinin zimmetinde olan alacakları hakkında zamanaşımı işlemez. Borçlar Kanunu’nun 66. maddesinin de somut olayda uygulama yeri bulunmamaktadır…”

2-) Y. 2. HD, T: 10.10.2005, E: 2005/11239, K: 2005/13783:

“… Dava, 5.5.2004 tarihinde açılmış olup, mal rejiminin tasfiyesine yöneliktir. Türk Medeni Kanununun üçüncü kısım hariç ikinci kitabından (118-395 maddeler) kaynaklandığından, Aile Mahkemesi görevlidir (4787 sayılı yasa m. 4/1). Davanın görev yönünden reddi yerine yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir …” 

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

VII. Malların tasfiyesi

1- Boşanma halinde

Madde 146

Karı koca, mallarının idaresi hakkında hangi usulü kabul etmiş olursa olsun boşanma vukuunda her biri kendi şahsi emvalini geri alır. Husule gelmiş olan ziyade, kabul ettikleri usulün hükümlerine tevfikan aralarında taksim olunur. Zuhur eden noksan, karısı tarafından sebebiyet verildiğini ispat etmedikçe kocaya aittir.

Boşanan karı koca, birbirinin kanuni mirasçısı olamaz ve evlenme mukavelesi ile veya boşanmadan evvel yapılmış ölüme bağlı bir tasarruf ile temin olunan menfaatleri zayi eder.

Not: Türk Medenî Kanunu’nun 179. maddesi, Türk Kanunu Medenîsi’nin 146. maddesinin 1. fıkrasına tekabül etmektedir.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunun 146 ncı maddesini karşılamaktadır.

Madde yürürlükteki hüküm yerine daha kısa ve öz bir ifadeyle boşanma hâlinde eşler arasındaki mal rejimi ne ise bu rejimin tasfiyesine ilişkin hükme yollama yapmak suretiyle mal rejiminin tasfiyesi sorununu çözümlemiştir.

Madenin ikinci fıkrası 181 inci maddede hükme bağlanmıştır.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

Not: Türk Medenî Kanunu’nun 179. maddesi, İsviçre Medenî Kanunu’nun 120. maddesinin 1. fıkrasına tekabül etmektedir.