1. Evlilik içinde ana rahmine düşme
II. İspat
1. Evlilik içinde ana rahmine düşme
Madde 287 - Çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüşse davacı, kocanın baba olmadığını ispat etmek zorundadır.
Evlenmeden başlayarak en az yüzseksen gün geçtikten sonra ve evliliğin sona ermesinden başlayarak en fazla üçyüz gün içinde doğan çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılır.
I-) Türk Kanunu Medenîsi:
2– Evlilik mevcut iken doğan çocuk
Madde 243
Koca, evlendikten en az yüz seksen gün sonra doğan çocuğun kendisinden olması ihtimali bulunmadığını ispat etmedikçe çocuğu reddedemez.
II-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 243 üncü maddesini karşılamaktadır.
Madde, yürürlükteki metne göre farklı bir ilke getirmemekle birlikte, evlilik içinde ana rahmine düşen çocuğun soybağının reddinde kanıtlama yükünü, daha kapsamlı olarak ve açık ifadelerle düzenlemektedir. Hüküm kaynak Kanunda 1976 yılında yapılan değişiklik (m.256a) izlenmek suretiyle kaleme alınmıştır.
Birinci fıkra, çocuğun evlilik içinde doğmuş olması hâlinde kanıtlama zorunluluğunun davacıya ait olduğunu ve bu kanıtlamanın da, babalığı karine olarak kabul edilen kocanın baba olmadığının kanıtlanması şeklinde gerçekleştirileceğini düzenlemektedir. Fıkranın, yürürlükteki metne göre bir farkı, davacı olarak “koca” yerine genel bir deyişle “davacı” terimini kullanmış olmasıdır; çünkü soybağının reddi davasını koca dışındaki kişiler de açabilmektedir. İkinci fark ise, davacının kanıtlama zorunluluğunun çocuğun evlenmeden başlayarak en az yüzseksen gün sonra doğmuş olması hâlinde söz konusu olacağı hususunun bu fıkraya değil, bir sonraki fıkraya alınmış olmasıdır.
Yürürlükteki metinde bulunmayan ikinci fıkrada, davacının kocanın baba olmadığını kanıtlama zorunluluğunun yukarıda sözü edilen yüzseksen günlük süre ölçüsüne bağlandığı doğrudan ifade edilmek yerine; birinci fıkrada belirtilen “evlilik içinde ana rahmine düşme” kavramı ile neyin kastedildiği açıklanmakta ve evlenmeden başlayarak en az yüzseksen gün geçtikten sonra ve evliliğin sona ermesinden başlayarak en fazla üçyüz gün içinde doğan çocuğun evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılacağı hükme bağlanmaktadır.
III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
II. Klagegrund
1. Bei Zeugung während der Ehe
Art. 256a
1 Ist ein Kind während der Ehe gezeugt worden, so hat der Kläger nachzuweisen, dass der Ehemann nicht der Vater ist.
2 Ist das Kind frühestens 180 Tage nach Abschluss und spätestens 300 Tage nach Auflösung der Ehe durch Tod geboren, so wird vermutet, dass es während der Ehe gezeugt worden ist.
2-) CCS:
II. Moyen
1. Enfant conçu pendant le mariage
Art. 256a
1 Lorsque l’enfant a été conçu pendant le mariage, le demandeur doit établir que le mari n’est pas le père.
2 L’enfant né cent quatre-vingts jours au moins après la célébration du mariage ou trois cents jours au plus après sa dissolution par suite de décès est présumé avoir été conçu pendant le mariage.
Not: Her iki hüküm karşılaştırıldığında İMK. m. 256a/f. 2’de çocuğun ana rahmine evlilik içinde düşmüş olduğunun kabul edilebilmesi için kocanın vefatından itibaren üç yüz gün içinde doğmuş olması gerekir. Hâlbuki Türk Medenî Kanunu’nun düzenlemesi çocuğun evlilik içinde ana rahmine düşmüş olduğunu kabul için sadece kocanın ölümünden itibaren üçyüz gün içinde doğumdan söz etmemektedir. Kanımızca Türk Medenî Kanunu’nun düzenlemesi kaynak hükme oranla daha isabetlidir. Zira çocuğun evlilik içinde ana rahmine düştüğünün kabul edilebilmesi sadece babanın vefatından itibaren üçyüz gün içinde doğum haline ilişkin olamaz; bilakis evliliğin boşanma veya iptal kararının kesinleşmesi üzerine sona ermesinden itibaren üçyüz gün içinde doğan çocuk da evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılır.