Madde 676

Dördüncü Ayırım ¹

Paylaşmanın Tamamlanması Ve Sonucu

A. Paylaşmanın sonuçlandırılması

I. Paylaşma sözleşmesi

Madde 676 - Mirasçılar arasında payların oluşturulması ve fiilen alınması veya aralarında yapacakları paylaşma sözleşmesi mirasçıları bağlar.

Paylaşma sözleşmesiyle mirasçılar, tereke mallarının tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin miras payları oranında paylı mülkiyete dönüştürülmesini de kabul edebilirler.

Paylaşma sözleşmesinin geçerliliği yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır.

I-) Yargı Kararları:

1-) YİBK, T: 10.12.1952, E: 1950/2, K: 1952/4:

“… İzah olunan sebeplere binaen mirasa dâhil gayrimenkullerin taksimi hakkında mirasçılar arasında yapılacak sözleşmenin muteber olması için yalnız yazılı olması kâfi olup bu aktin ayrıca Tapu Memuru huzurunda resmî senede bağlanması mecburiyeti olmadığına ve bu itibarla Beşinci Hukuk Dairesinin bu yoldaki son içtihadı kanunun metin ve ruhuna uygun görüldüğüne … karar verildi.” (RG. 13.03.1953; S: 8358).

2-) YİBK, T: 26.11.1980, E: 1980/5, K: 1980/3:

“… 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra Medenî Kanunun 611. maddesinin 2. fıkrasına göre yapılan “yazılı miras taksim sözleşmesinin” geçerli olduğuna ve anılan Noterlik Kanunu’nun 89. maddesinin Medenî Kanunun 611/2. maddesi hükmünü değiştirmediğine … karar verildi.” (RG. 03.01.1981; S: 17209).

3-) Y. 6. HD, T: 17.01.2011, E: 2010/9900, K: 2011/123:

“… Her ne kadar davalılar taşınmazı paylaştıklarını savunmuş iseler de yürürlükten kaldırılan M.K.’nun 611. maddesinin yerine düzenlenen T.M.K.’nun 676. madde … hükmünden de açıkça anlaşıldığı üzere elbirliği mülkiyetine konu mallarda ortaklar paylaşma sözleşmesi eski deyimle miras taksim sözleşmesi yapmış iseler bu sözleşme ile elbirliği haline son vermiş olduklarından artık ortaklığın giderilmesi davası açamazlar. ...”

4-) Y. 14. HD, T: 15.02.2008, E: 2008/1037, K: 2008/1731:

“… Paylaşma sözleşmesi yapılmasını düzenleyen Türk Medeni Kanunu’nun 676. maddesi hükmünce de, bütün mirasçıları bağlayacak olan paylaşma sözleşmelerinde paylaşmanın eşit miktarla yapılacağına değinen amir bir hüküm yoktur. Hal böyle olunca, davacının paylaşmanın miktar eşitliği ilkesine aykırı yapıldığı iddiası dinlenemez…”

5-) Y. 8. HD, T: 30.04.2007, E: 2007/1583, K: 2007/2579:

“… Davacı G.Ö. ve arkadaşları, dava konusu taşınmaz bölümünü 1973 yılında miras bırakanları Mehmet Çelik’in satın ve devraldığını, ölümü üzerine 1997 yılında yapılan taksimde kendilerine isabet ettiğini belirterek iptal ve tescil isteğinde bulunmuşlardır. Mahkemece davacı Gülsüm ve arkadaşlarının paylaştırma olgusunu yazılı olarak kanıtlayamadıkları gerekçesiyle yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiştir. TMK.’nun 676. maddesinin son fıkrası hükmüne göre paylaştırma sözleşmesinin geçerli olabilmesi için yazılı olarak yapılması zorunludur. Ancak, görülmekte olan davada durum farklılık arz etmektedir. Paylaştırmanın konusu tapu kaydının iptal ve tescili istenilen 2688 parsel olmayıp bu parsel üzerinde davacıların miras bırakanı Mehmet Çelik’in sürdürülen kazanmayı sağlayan zilyetliğidir. Maddi olaylardan sayılan zilyetlik olgusunun ve paylaştırmanın her türlü delille kanıtlanması mümkündür. Bu durumda TMK.’nun 676. maddesinde öngörülen paylaştırmanın yazılı olarak yapılması koşulu aranmaz. Bu açıklamalar karşısında yerel mahkemenin bu yöne ilişen gerekçesi yerinde görülmemiştir. …”

6-) Y. 14. HD, T: 30.11.2006, E: 2006/12566, K: 2006/14189:

“… Gerçekten; Türk Medenî Kanunun 676. maddesi uyarınca mirasçılar arasında paylaşma yapılmış ve paylaşılan paylar fiilen tasarruf edilmekte ise, tüm paydaşlarının katılımı suretiyle yapılacak sözleşme mirasçıları bağlar. Ancak; paylaşma sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması gerekir. Türk Medenî Kanunun 676. maddesinde öngörülen şekil geçerlilik şartıdır. Tarafların yazılı paylaşma sözleşmesi bulunmadığından, ilke olarak mahkemece davanın reddedilmiş olması doğrudur. …”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

A TAKSİMİN HİTAMI

I. Taksim mukavelesi

Madde 611

Hisselerin teşkil ve kabzını yahut taksim mukavelesinin akdini mütaakip, taksim; mirasçılar için lüzum ifade eder.

Taksim mukavelesi, yazılı olmadıkça muteber olmaz.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunun 611 inci maddesini karşılamaktadır.

Maddenin birinci fıkrası kenar başlığıyla birlikte yürürlükteki maddeden arılaştırılmak suretiyle yeniden kaleme alınmıştır.

Maddenin ikinci fıkrası kaynak İsviçre Medenî Kanununun 634 üncü maddesinde yer almayan bir hükümdür. Bununla paylaşmanın tereke mallarının tamamını kapsamasının zorunlu olmadığı ifade edilmiştir. Mirasçılar tereke mallarının tamamı veya bir kısmıyla ilgili olarak elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesini de kabul edebilirler. Böylece paylaşmanın, paylı mülkiyete dönüşüm şeklinde gerçekleşmesine de olanak sağlanmış olmaktadır.

Maddenin üçüncü fıkrası yürürlükteki maddenin ikinci fıkrasında olduğu gibi, paylaşma sözleşmesinin geçerliliğinin yazılı şekilde olmasını yeterli görmektedir. Burada adî yazılı şekil koşulu korunmuştur. Paylaşma sözleşmesine işlerlik kazandırmak amacıyla ve Ülke gerçekleri göz önünde tutularak 1984 tarihli Öntasarıdan farklı olarak paylaşma sözleşmesinde resmî yazılı şekil koşulu aranmamıştır.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

V-) Yararlanılabilecek Monografiler:

Numan Tekelioğlu; Miras Paylaşma Sözleşmesi, Ankara, 2021.