Madde 83

c. Kararın iptali

Madde 83 - Toplantıda hazır bulunan ve kanuna veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye, karar tarihinden başlayarak bir ay içinde; toplantıda hazır bulunmayan her üye kararı öğrenmesinden başlayarak bir ay içinde ve her hâlde karar tarihinden başlayarak üç ay içinde mahkemeye başvurmak suretiyle kararın iptalini isteyebilir.

Diğer organların kararlarına karşı, dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamaz.

Genel kurul kararlarının yok veya mutlak butlanla hükümsüz sayıldığı durumlar saklıdır.

I-) Yargı Kararları:

1-) YHGK, T: 28.05.2008, E: 2008/2-408, K: 2008/414:

“… Davacı vekili, davacının davalı kulübün üyesi olup derneğin 26.02.2006 tarihinde düzenlenen genel kurul toplantısına katılarak faaliyet raporunun oylanması ve yönetim kurulunun ibrası ve sair hususlarda aleyhe oy kullandığını, bu hususun genel kurul toplantı tutanağına derç edildiğini, Dernekler Yasası ve Medeni Kanunun amir hükümlerine aykırı olarak üyelik sıfatı bulunmayan kişilerin katılması ile gerçekleşen 26.02.2006 tarihli toplantıda alınan kararların butlan ile sakat olduğunu ileri sürerek alınan kararların iptalini talep ve dava etmiştir. …

4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 83. maddesinde “Toplantıda hazır bulunan ve kanuna veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye, karar tarihinden başlayarak bir ay içinde; toplantıda hazır bulunmayan her üye kararı öğrenmesinden başlayarak bir ay içinde ve her halde karar tarihinden başlayarak üç ay içinde mahkemeye başvurmak suretiyle kararın iptalini isteyebilir. …

Yani TMK. 83/son maddesi gözetildiğinde, üye olmayan şahısların katılımıyla genel kurul toplantısı yapılmışsa alınan kararların iptalini istemek için muhalefette bulunmaya dahi gerek yoktur…”

2-) Y. 18. HD, T: 05.02.2007, E: 2007/9, K: 2007/650:

“… Genel kurulu bulunan vakıflarda, yönetim kurulunun verdiği kararlar aleyhine doğrudan yargı yoluna başvurulamaz.

Somut olayda yönetim kurulunun vakıf üyeliğinden çıkarma kararına karşı vakıf genel kuruluna başvurmadan (vakıflarda da kıyasen uygulanan 4721 sayılı Türk Medeni Yasası’nın 83. maddesinin 2. fıkrası uyarınca) yani iç denetim yolları tüketilmeden mahkemeden kararın iptalinin istenmesi yerinde değildir. Bu nedenle mahkemece, iç denetim yollarını tüketmeyen davacının davasının reddine karar verilmesi gerekirken kabulü doğru görülmemiştir. ...”

3-) Y. 2. HD, T: 16.06.2004, E: 2004/7100, K: 2004/7936:

“… Medeni Kanununun 83. maddesinin 1. fıkrasına göre toplantıda hazır bulunan ve kanun veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye mahkemeye başvurarak kararın iptalini isteyebilir.

Davacı Şemsettin 26.05.2002 tarihli genel kurul toplantısına katılmış, alınan kararlara karşı açıkça itiraz etmemiş ve bu yönde bir müracaatı da tutanakla tesbit edilmemiştir. Bu nedenle davanın reddi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. ...”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

VI. Âzanın hukukunu vikaye

Madde 68

Âzadan her biri kanuna veya cemiyetin nizamnamesine uygun olmayıp ta kendi muvafakatine iktiran etmemiş bulunan bir karar aleyhine ona ıttıladan itibaren bir ay içinde; mahkemeye müracaatla itiraz etmeğe kanunen salâhiyettardır.

Not: Türk Medenî Kanunu’nun 83. maddesi ilk fıkrası itibariyle, Türk Kanunu  Medenîsi’nin 68. maddesine paraleldir.

III-) Madde Gerekçesi:

Madde genel kurul kararlarının iptalinin kim tarafından ve hangi koşullarda istenebileceğini ayrıntılı biçimde düzenlemektedir.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

V-) Yararlanılabilecek Monografiler:

Halûk Nami Nomer; Kişi Birliklerinde Genel Kurul Kararlarının Geçersizliğine İlişkin Temel Esaslar, İstanbul, 2008.