1. Taşınmazın devri
C. Hükmü
I. Mülkiyet ve borçluluk
1. Taşınmazın devri
Madde 888 - İpotekli taşınmazın devri, aksi kararlaştırılmış olmadıkça, borçlunun sorumluluğunda ve güvencede bir değişiklik meydana getirmez.
Yeni malik borcu yüklendiği takdirde alacaklı, kendisine başvurma hakkını saklı tuttuğunu bir yıl içinde yazılı olarak önceki borçluya bildirmezse, borçlu borcundan kurtulur.
I-) Yargı Kararları:
1-) Y. 15. HD, T: 11.11.2003, E: 2003/5503, K: 2003/5364:
“… Kamu düzeni ile ilgili olduğundan mahkemece doğrudan gözetilmesi gereken İcra ve İflas Kanununun 45/1. maddesi gereğince, rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusu iflasa tabi şahıslardan olsa bile alacaklı yalnız rehinin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapabilir. Ancak rehnin tutarı borcu ödemeye yetmezse alacaklı kalan alacağını iflas veya haciz yolu ile takip edebilir. Davalılar Ahmet ve Nevzat taşınmaz payları üzerinde tesis olunan ipotekler, borçlu şirketin davacı alacaklı ile yaptığı kredi sözleşmesinin teminatı olup; hukuksal niteliğince üst sınır ipoteğidir (MK. madde 851). Bu davalılar ipotek akit tablolarına göre, üçüncü şahıs durumunda olup, bizzat borçlu değillerdir. Bizzat borçlu olmayan üçüncü şahıs ipotek borçlusunun sorumluluğu ise, borçlunun borcunu öde(me)mesi halinde ipotekli taşınmazın yahut taşınmaz payının icraca satılmasına ve satış bedelinden ipotek tutarınca borcun ödenmesine katlanmaktan ibarettir. Bu nedenle, ipotek borçlusu üçüncü şahsın borçtan ötürü şahsen sorumluluğu yoktur (MK. madde 884). Üçüncü şahıs ipotek borçlusunun teminat ipotekli taşınmazını yahut taşınmaz payını kayden devretmiş olması onun sorumluluğunda ve güvencede bir değişiklik meydana getirmez (MK. madde 888). Bu hukuksal nedenle de ipotek alacaklısı, ipotekle yükümlü olarak taşınmaz devir olunduğundan, yeni malik hakkında da, asıl borçlu yanında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapabilir ve ipoteğin paraya çevrilmesini isteyebilir. İpotekli taşınmazın yahut taşınmaz payının devri, tasarrufa konu bu taşınmaz yahut taşınmaz payı üzerinde alacaklının ipotekle güvence altına alınan alacağının cebri icra yoluyla tahsilini önlemediğine göre; ipotek borçlusunun ipotekle yükümlü olarak taşınmazını, yeni malike kayden devrine ilişkin tasarrufunun da iptali istenemez. …”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
C İPOTEĞİN HÜKMÜ
I. Mülkiyet ve rehin
1– Temlik
Madde 803
İpotekle takyit edilmiş olan bir gayri menkulün ahara temliki, hilâfına mukavele olmadıkça borçlunun borcunda ve teminatında tahavvül husule getirmez. Lâkin yeni malik, borcu kabul ettiği takdirde eğer alacaklı hakkını evvelki borçluya karşı muhafaza ettiğini senesi içinde tahriren beyan etmemiş ise evvelki borçlu, borcundan kurtulur.
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 803 üncü maddesini karşılamaktadır.
Maddeyle taşınmaz malikinin değişmesinin borçlunun şahsında bir değişiklik yaratmayacağı, ancak yeni malik, borcu yüklendiğini alacaklıya bildirmiş ise, alacaklının bir yıl içinde önceki borçluya karşı, hakkını saklı tuttuğunu yazılı olarak bildirmemesi hâlinde, önceki borçlunun borçtan kurtulacağı kabul olunmuştur. Borçlar Kanununun 173 üncü maddesinden1 farklı olarak alacaklının susması, kabul anlamında varsayılmıştır.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
C. Wirkung
I. Eigentum und Schuldnerschaft
1. Veräusserung
Art. 832
1 Wird das mit einer Grundpfandverschreibung belastete Grundstück veräussert, so bleibt die Haftung des Grundpfandes und des Schuldners, wenn es nicht anders verabredet ist, unverändert.
2 Hat aber der neue Eigentümer die Schuldpflicht für die Pfandforderung übernommen, so wird der frühere Schuldner frei, wenn der Gläubiger diesem gegenüber nicht binnen Jahresfrist schriftlich erklärt, ihn beibehalten zu wollen.
2-) CCS:
C. Effets de l’hypothèque
I. Propriété et gage
1. Aliénation totale
Art. 832
1 L’aliénation de l’immeuble hypothéqué n’apporte, sauf convention contraire, aucun changement à l’obligation du débiteur et à la garantie.
2 Toutefois, si l’acquéreur s’est chargé de la dette, le débiteur primitif est libéré à moins que le créancier ne lui déclare par écrit, dans l’année, qu’il entend ne pas renoncer à ses droits contre lui.
1 Hüküm, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 195. maddesine tekabül etmektedir.